Off Mental - programa 24

 Geoff Smith & Nicola Walker-Smith  (15 Wild Decembers, 1995)

Programa Nº 24 en Rádio FilispiM da serie OFF MENTAL, apresentado polo Pequeno Monstro. Outras músicas doutra forma, sen fronteiras estilísticas e de ningún outro tipo, cuxo denominador común é a creatividade.

Neste programa:

• GEOFF SMITH & NICOLA WALKER-SMITH - The Last of England [15 Wild Decembers. Sony Classical, 1995].
• GEOFF SMITH & NICOLA WALKER-SMITH - Six Wings of Bliss [15 Wild Decembers. Sony Classical, 1995].
• GEOFF SMITH & NICOLA WALKER-SMITH - Possed me [15 Wild Decembers. Sony Classical, 1995].
• ANNE CLARK - Killing Time [The Best of Anne Clark. Beehive Trading Ltd, 1994].
• ANNE CLARK - Swimming [The Best of Anne Clark. Beehive Trading Ltd, 1994].
• ANNE CLARK - Poem for a Nuclear Romance [The Best of Anne Clark. Beehive Trading Ltd, 1994].
• ANNE CLARK & VINY REILLY - The Last Emotion [The Best of Anne Clark. Beehive Trading Ltd, 1994].
• THIS MORTAL COIL - Acid, Bitter and Sad [Recomplilatorio: Lonely is an Eyesore. 4AD, 1987].
• COCTEAU TWINS - Crushed [Recomplilatorio: Lonely is an Eyesore. 4AD, 1987].

Video: Remistura electrónica da peza Six Wings of Bliss, publicada no mesmo ano que o album que contiña a versión orixinal [15 Wild December, 1995]

Diálogos 3 (Radio 3-RNE) - Evolución da música electrónica - Cap.1 WALTER / WENDY CARLOS (01/02/1992)

Wendy Carlos

Retomamos a nosa viaxe por Diálogos 3, nesta ocasión coa primeira metade dun especial emitido o 1 de febreiro de 1992 en Radio 3 [RNE], adicado ao sintesista Wendy (Walter) Carlos. A fonte, como sempre, unha vella cita de casete do arquivo sonoro do Pequeno Monstro. 

De seguido transcribimos as verbas coas que Ramón Trecet introduce este especial, complementado cun breviario (ampliado por este blog) da evolución dos instrumentos electrónicos dende os seus alicerces (clavicordio eléctro-mecánico, s. XVIII),  até o XX.

"A música electrónica que habitualmente escoitades en Diálogos 3, ten unhas orixes moi concretas que imos tentar de explorar nos dias de hoxe e mañá ao través de dous artistas que, cada un coas súas especias caracteríticas, marcaron unha serie de sendas a seguir, da reproduzón, máis que da produzón, aínda que no caso de Wendy Carlos, a recreación pasou a un segundo termo, despois. Estamos a falar de Wendy Carlos [antes Walter Carlos] e de Isao Tomita.

A cronoloxía de inventos que é necesaria analisar, para chegar ao Mini Moog que utilizou Wendy Carlos nas súas primeiras execucions, podería ser a seguinte:

1761, en Paris, Jean-Baptiste de Labord, inventou un clavicordio electro-mecánico.

1906, Thaddeus Cahill inventa o Telharmonium, un harmonium eléctrico que podemos considerar o primeiro instrumento electrónico significativo.

1919, o físico e músico ruso Serguéievich Termen inventa o Théremin.

1928, Maurice Martenot inventa El Ondes-Martenot, uhna evolución do Théremin, utilizado sobre todo por intérpretes e compositores da chamada música “clásica contemporánea”.

1934, en EEUU el Sr. Laurens Hammond patenta un instrumento que seria o órgano Hammond, con aplicaciones na música rock de importancia, baseado en principios de eletromagnetismo e de amplificación ao través de altavoces individuais [este inventor operou noutros campos, coma nos primeiros cambios automáticos para automóveis, por ex.]. Nos anos 50, comezaron a comercializarse ben variados modelos do Hammond. O son deste órgano tería o seu áuxe moito anos despois [anos 60 e 70], en xéneros tan dispores coma o jazz, soul, gospel, música lixeira, rock ou ska.

1945, como causa e efecto da 2º Guerra Mundial, nos seus últimos meses, as tropas estadounidenses entran na cidade alemá de Colonia. A cidade semella abandonada polos nazis, mais sorprendentemente as emisoras de radio locais continúan a emitiro propaganda nazi. Cando as tropas acceden as emisoras, se atopan as instalacións sen persoal algún e, no seu lugar, aparellos reprodutores de citas magnetofónicas lanzando mensaxes ao ár. O exército norteamericano enfróntase por vez primeira a `cita magnetofónica´, un invento que, a partir de entón, tería unha aplicación civil e industrial que revolucionaria a radio e a propia industria musical. Até daquela, se coñecía `o cabo metálico magnetofónico´, un magnetofón pouco versátil e con mala cualidade de son. Máis tarde, nos anos sesenta, aparece un instrumento cuxa base son as citas magnetofónicas, o Mellotrón.

1960, O Mellotrón, como evolución dun invento chamado Chamberlin, foi un instrumento fudamentado nas citas magnetofónicas. Tratábase dun teclado, cuxa presencia semellaba un piano convencional, capaz de reproducir ao través de tres canles, citas pregrabadas.

Como vemos, os instrumentos musicais, van evoluindo en base ao desenvolvemento da tecnoloxía en cada momento da historia, non só canto a súa creación como tal, senón canto ao seu perfeccionamento ou aplicación práctica.

Entre 1951 e 1957, a compañía RCA [Radio Corporation of America] ao través das investigacións levadas ao cabo polos doutores Harry Olson e Herbert Belarel, nun centro de investigación de música eletrónica na Universidade de Princeton [Nova Jersey-EEUU], crea o primeiro sintetizador da historia, o MARK II. Medía uns 5 metros de longo por 2 de alto. Aínda pode verse funcionando no Columbia Princeton Eletronic Music Center de Nova Iorque.

De 1955 a 1967, o doutor en electrónica Robert Moog, inventa el sintetizador Moog, cuxa evolución sería o Mini Moog, instrumento electrónico do que se dicía era capaz de crear unha gama case infinita de sons. Robert Moog, foi galardonado no ano 2001 co Polar Music da Real Academia da Música de Suecia, considerado coma o Nobel da Música.

En 1966, Robert Moog, se pon en contacto co único músico que ten título de enxeñeiro electrónico por entòn, Walter Carlos [despois cambiaria de sexo, pasando a chamarse Wendy Carlos] dando lugar esta colaboración a primeira obra deste músico,`Switched on Bach´ [1967], donde Carlos recrea electrónicamente obras de J.S. Bach. Daquela, unha das compañías de música electrónica máis potente nos EE.UU., a Columbia Broadcasting Systems [CBS], realiza una convención de enxeñeiros electrónicos, donde se apresentará o Mini Moog e a mencionada obra `Switched on Bach´, sorprendendo aos enxeñeiros electrónicos asistentes a aquela convención,

O ano seguinte, 1968 a CBS publica finalmente `Switched on Bach´,  acandando no mercado un número de vendas moi superior ás que Robert Moog e Walter Carlos tiveran imaxinado.

En paralelo a todos istes inventos e evolucións, se estaban a producir outra series de avances que revolucionarían a música nas seguintes décadas. Son as primeiras aproximacións á que, poderiamos considerar, primeira guitarra eléctrica. Así, a mediados dos anos 30 o músico Lester William Polsfuss [coñecido coma Les Paul], comezou a combinar o seu talento coma guitarrista con experimentos coa electricidade, nos sotos da súa casa. Tiña 26 anos e vivía en Nova Iorque. Les Paul, sofre unha descarga eléctrica de tal gravidade que, asustado, decide abandonar as experimentacións durante un par de anos, centrándose no acompañamento á guitarra de cantantes coma Nat King Cole e Bing Crosby.


En 1947, Les Paul decide volver á experimentación, logrando unha versión sosfisticada e segura de guitarra eléctrica coa que grava a composición `Lover´. Aquela canción, resultou un dos primeiros experimentos de enxeñería de gravación, xa que chegou a rexistrar a melodía oito veces, a distintas velocidades, e logo misturalas creando a ilusión dunha orquesta completa. A casa Capitol editou aquelo, sendo un suceso, chegando o público a considerar aquilo [finais anos 40] coma `música futurista´.

Mais, esculcando con profundidade na historia do blues, uns vinte anos anos antes, entre 1920 e 1929 [ano do Crack financieiro e década máxica do blues], nos atopamos con dous músicos negros [Les Paul era branco], que non foron quen de patentar alquel invento e que algúns historiadores sitúan coma os verdadeiros artífices daquela primeira aproximación á `guitarra eléctrica´. Trátase de Charlie Christian [Jazz] e Aaron T-Bone Wolker [Blues], era o ano 1929. A historía é a que segue; durante unha actuación do guitarrista Aaron T-Bone Wolker en Chicago, nun clube donde había demasiado ruido, procurando unha solución técnica que amplificase o son da súa guitarra, sitúa o microfone de voz da época diante da caixa da súa guitarra acústica, engadindo unha rádio de válvulas do momento coma amplificador. Como era normal, naqueles auténticos e orixinais bluesman pretos, aquel invento non foi patentado, nen moito menos trascendeu á historia oficial dos descubrimentos o nome destes dous pioneiros, a diferenza do acontecido co guitarrista branco Les Paul.

Xa nos anos 40 se inventa o contrabaixo eléctrico. Nas décadas seguintes, coa eclosión do rock & roll, chega a popularización de moitos dos instrumentos electrónicos dos que falamos aquí...".

Sintonizamos. Evolución da música electrónica [Cap. 1 Walter/Wendy Carlos]. Condude: Ramón Trecet.

Escoita a 2º metade do especial "Evolución da música electrónica", en: 

http://pequenosmonstros.blogspot.com.es/2012/04/dialogos-3-radio-3-rne-evolucion-da_23.html

Fontes:
- Transcripción dos comentarios de Ramón Trecet no programa.
- http://electroinstrumentos.blogspot.com.es/ 
- http://www.publico.es/culturas/244220/muere-a-los-94-anos-el-padre-de-la-guitarra-electrica
- http://www.jeanmicheljarre.es/foro/index.php?topic=3206.0
- http://www.superserdodj.com/2011/05/aaron-thibeaux-t-bone-walker.html

+ info: http://www.audionautas.com/2011/03/wendy-carlos-y-la-genesis-de-switched.html

Imaxes:  Portada Switched on Bach [1976] & imaxe de Robert Moog.

Off Mental - programa 23

Programa Nº 23 en Rádio FilispiM da serie OFF MENTAL, apresentado por André pequenomonstro. Outras músicas doutra forma, sen fronteiras estilísticas e de ningún outro tipo, cuxo denominador común é a creatividade.

Neste programa:

• MEREDITH MONK - Gotham Lullaby [Dolmen Music. ECM, 1980].
• MEREDITH MONK - Travelling [Dolmen Music. ECM, 1980].
• MICHAEL MANRING - Welcoming [Unusual Weather. WH, 1986].
• MICHAEL MANRING - Thunder Tactics [Unusual Weather. Windham Hill, 1986].
• MICHAEL MANRING - Geometry [Toward the Center of the Night. Windham Hill, 1989].
• JOHN THEMIS - Emily [Atmospheric Conditions. Coda Records, 1985].
• JOHN THEMIS - Sirens: the Trick [Atmospheric Conditions. Coda Records, 1985].
• JERRY GARCIA & MERL SAUNDERS [Blues from the Rain Forest - extracto. Sumertone Records, 1990].

Off Mental - programa 22

 Primeira edición do album Spetrum Suite, 1975. Steven Halpern.

Programa Nº 22 en Rádio FilispiM da serie OFF MENTAL, apresentado polo Pequeno Monstro. Outras músicas doutra forma, sen fronteiras estilísticas e de ningún outro tipo, cuxo denominador común é a creatividade.

Neste programa:

•  JOHN THEMIS - Sirens the trick [Atmosferic Conditions. Coda Records, 1984].
•  SUZANNE CIANI - The first wawe (Birth of Venus) - [Seven Waves. Finnadar Records, 1982 - Private Music, 1988].
•  SUZANNE CIANI - The second wawe (Sirens) - [Seven Wawes. Finnadar Records, 1982 - Private Music, 1988].
•  STEVEN HALPERN - Spectrum Suite [Spectrum Suite. SRI Records, 1975. Primeira versión, enxeñeiro sonido: Dave Porter].
•  STEVEN HALPERN & GEORGIA KELLY - Sand dance [Ancient Echoes. Heru Records, 1978].
•  STEVEN HALPERN & GEORGIA KELLY - Crotona [Ancient Echoes. Heru Records, 1978].

Diálogos 3 (Radio 3-RNE) - Especial MARK ISHAM (06/08/1991)

Mark Isham

Novo especial da serie DIÁLOGOS 3. Nesta ocasión, un programa monográfico emitido o 6 de agosto de 1991 en Radio 3 [RNE], adicado ao trompetista, pianista e produtor MARK ISHAM, apresentado por Lara López.

A fonte, como sempre, unha vella cita de casete no arquivo sonoro do Pequeno Monstro.

MARK ISHAM, nace un 7 de setembro de 1951 en Nova Iorque. Na súa adolescencia xuntábase cos seus amigos nos garaxes das súas moradas para fazer músicas. Entre eles estaban, Terry Bozzio, Peter Maunu e Patrick O´Hearn.

Ao cumprir 20 anos comeza a estudar programación de música electrónica, aínda que mantén a trompeta coma instrumento principal na súa carreira coma compositor.

Traballos por el asinados, coma Vapor Drawings, Castalia ou Tibet foron nominados aos premios Grammy. Ademáis foi galardonado nos Emmy e candidato aos Globos de Oro e Oscar. De feito, Mark Isham é actualmente un dos tres compositores de BSO de filmes máis recoñecidos, xunto a Ennio Morricone e John Williams.

No seu haber están máis dun cento de músicas para filmes. A banda sonora de The Moderns [Alan Rudolph, 1988] ou mesmo a sinfonía eletrónico-tribal para o video Tibet, editada por Windham Hill en 1990 (casa discográfica na que Isham editou parte da súa musica), son parte da súa produzón.

ISHAM ten colaborado coma músico de sesión, en traballos doutros artistas: Tanita Tikaram, Suzanne Vega, Art Lande, Taj Mahal, Van Morrison, Joni Mitchell ou, os mesmísimos, Rolling Stones.

Neste especial de DIALOGOS 3, apresentado nesta ocasión por Lara López, escoitaremos un repaso a sua biografía coma músico, parte da súa obra, así coma a súa participación creativa en traballos doutros artistas, por esta orde:

• Patrick O´Hearn [Rivers Gonna Rise, 1988]
• Peter Maunu [Warm Sound in a Gray Field, 1990]
• Mark Isham [BSO Country, 1984 - traballo colectivo]
• Mark Isham [BOS The Moderns, 1988]
• Mark Isham [Castalia, 1988]
• Rubaja & Hernandez [High Plateux, 1987] - Isham, produtor.
• Mark Isham [BSO Tibet, 1990]
• Mark Isham [BSO Songs my ChildrenTaught me, 1991].

Sintonizamos. Radio 3 [RNE], tres da tarde, Dialogos 3.

Dirixe: Ramón Trecet. Apresenta: Lara López.

NIGHTNOISE - Concerto no Teatro Calderón de Valladolid (23/04/1991)]

Formación orixinal de Nightnoise

Non se trata exactamente dunha edición especial de DIÁLOGOS 3, mais si dun concerto do cuarteto de Oregón, NIGHTNOISE celebrado no Teatro Calderón de Valladolid o 23 de abril de 1991, retransmitido por Radio 3 [RNE] e apresentado e comentado por Ramón Trecet, unha noite dese mesmo ano.

É dicer, que sigo a recuperar alfaias do meu arquivo sonoro, antes de que o tempo acabe por destruir o contiúdo rexistrado neses "artiluxios sonoros" tan entrañábeis [as cintas de casete], que como sabedes xa non se fabrican e das que se veñen de cumprir 50 anos da súa invención.

Aquela noite do 23 de abril de 1991, no Teatro Calderón de Valladolid, o público asistiu a nun dos concertos da, daquela, segunda xira polo Estado español do cuarteto orixinal irlandés-estadounidense:

• Tríona Ní Dhomhnaill [piano e voz].
• Billy Oskay [violín e viola].
• Brian Dunning [frautas].
• Mícheál Ó’Domhnaill [guitarra].

Como curiosidade, algúns anos despois este mesmo concerto, volveu emitirse en Radio 3 coincidindo coa morte dun dos fundadores de Nightnoise, o guitarrista irlandés Mícheál Ó’Domhnaill [fallecido o 8 de xullo de 2006 aos 54 anos de idade]. Ista re-emisión aconteceu o 15 de xullo de 2006, no programa Músicas Posíbles [Radio 3] de Lara López. Esoutra gravación pode atoparse neste enlace.

O que ides atopar aquí non ten nada que ver con esa re-emisión. É a emisión orixinal do ano 1991, poco despois do concerto, presentada e comentada por Ramón Trecet e da que non teño atopado ningún outro enlace na rede, polo que pode que sexa unha rareza.

A gravación do concerto, tal cual a emisión, dura uns 60 m. Cara o minuto 28 da gravación hai unha interrupción dus segundos debido ao cambio de lado da cinta casete. Procuro non editar máis do necesario o audio orixinal para que o que escoitedes teña a máxima cualidade posíbel.

Video: Nightnoise en Sevilla en 1990, un ano antes que en Valladolid.

Imaxe (2): folleto e ticket de entrada a concerto Valladolid, tirada de: http://rogicas.blogspot.com.es/1991_04_01_archive.html

Diálogos 3 (Radio 3-RNE) - Especial NIGHTNOISE (07/08/1991)

Nightnoise

Seguimos a rescatar do arquivo do "Pequeno Monstro" algunhas das máis míticas edicións do programa DIÁLOGOS 3 [Radio 3], apresentado e dirixido por Ramón Trecet.

Nesta ocasión un interesante especial fin de semana, adicado a biografía da banda de folk-cámara NIGHTNOISE, emitido un en Radio 3 (RNE) o 07/08/1991.

Nightnoise foron unha banda cuxo orixe está no ano 1984, cando o violinista estadounidense Billy Oskay e o guitarrista irlandés Mícheál Ó Domhnaill, publican na compañía estadounidense Windham Hill, un disco titulado precisamente así, Nightnoise.

Tres anos despois, 1987, Tríona Ní Dhomnaill [irmá de Míchaél] e o flautista irlandés-estadonidense Brian Dunning, se unen aquel dúo, resultando a primeira formación que adopta o nome daquel estupendo primeiro disco: Nightnoise. O primeiro álbum, coma cuarteto Nightnoise, foi Something of Time [Windham Hill, 1987].

Desde o meu parecer, eses dous albumes son os mellores publicados pola formación. Música folk, de cámara, antigua e, sobre todo, maxia, conflúen nestas dúas alfaias sonoras dos oitenta.

A estes dous traballos lles seguen At the End of the Evening [1988], The Parting Tide [1990] e o recompilatorio A Windham Hill Retrospective [1992]. Precisamente neste álbum, Oskay abandona a banda que é sustituido polo violinista escocés Johnny Cunningham. Con esta nova formación publican: Shadow of Time [1994], A Different Shore [1995] e The White Horse Sessions [1997]. Coincidindo con ese último lanzamento, Cunningham abandona a banda sendo substituido polo violinista irlandés John Fitzpatrick.

Nightnoise se disolven oficialmente a finais de 2003 cando, aos 46 años anos, o violinista Cunningham falece dun ataque al corazón. Xa en xullo de 2006, un dos seus fundadores,o guitarrista irlandés Mícheál Ó Domhnaill, morre na súa casa de Dublín, por causas das que non existe demasiada información, agás que ses tratou dun accidente doméstico.

Sintonizamos. Tres da tarde, Radio 3, Dialogos 3, Ramón Trecet...